Ankara-Şam temasları! Fırsatlar ve engeller

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Suriye ile yeniden siyasi ilişkilerin başlatılmasına yönelik sözleri gündeme damga vururken, siyaset arenasında da heyecan yarattı. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile yaptığı görüşme sırasında Türkiye ile ilişkilerin normalleşmesi için her türlü girişime açık olduklarını söylemişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan da, “Geçmişte olduğu gibi Suriye ile ilişkilerimizi geliştirmek için birlikte çalışacağız. Geçmişte Esed ile aile düzeyinde bile bir araya geldik. Yarın olmaz diye bir şey kesinlikle mümkün değil, yine olur. Bizim Suriye’nin içişlerine karışmak gibi bir niyetimiz ya da hedefimiz asla olamaz” sözleriyle karşılık verdi.

NÄ°YET BEYANI

Şimdi gözler Ankara ve Suriye arasında yeniden siyasi ilişkiler kurulmasının önündeki engeller ile yeni oluşan fırsatlara çevrildi. Şark-ül Avsat’ta yer alan bir yorumda en başta gelen fırsatın karşılıklı niyet beyanları olduğu belirtilirken Esad’ın, Suriye devletinin topraklarının tamamı üzerindeki egemenlik kurması ve terör örgütlerine karşı birlikte mücadele vurgularının Türkiye tarafından da paylaşılabileceği belirtildi.

Yapılan yorumlarda Rusya, Suriye’deki rolüne de vurgu yapılıyor. Putin’in Suriye’deki temsilcisi Alexander Lavrentiev’in “Rusya’nın müzakereleri ilerletmek için çalışmaya hazır olduğu ve nihai amacın Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkileri yeniden tesis etmeyi başarmak olduğu” şeklindeki açıklamalarının özellikle altı çiziliyor.

PÜRÜZLÜ KONULAR

Ä°ki ülke arasındaki pürüzlerin başında ise Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki askeri varlığı bulunuyor. Şam yönetimi ilişkilerin ilerlemesi için Türkiye’nin güçlerini geri çekmesini istiyor. Ankara’nın ise Suriye ordusunun sınırı korumada yetersiz olduğu gerekçesiyle çekilmese soğuk baktığı belirtiliyor. Türkiye, Suriye’de güçlerini sonsuza kadar tutmak istediğini her fırsatta dile getiriyor. Suriye’de yeni anayasanın hazırlanması ve Suriye ordusunun sınır kontrol yeteneğini artırmasının ardından askeri güçlerin bölgeden çekilebileceğinin sinyallerini veriyor. Son dönemde bu doğrultuda adımlar da atılıyor. El-Bab kırsalında Suriye ordusunun denetimindeki tarafından kontrol edilen bölgeler ile Türk güçlerinin elindeki Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı bölgeleri arasındaki “Ebu Zindeyn” geçişi açılıyor.

YPG TERÖRÜ TEHLİKESİ

Türkiye’nin Suriye’ye yaklaşımında terör örgütü PKK/YPG’nin sınırdaki varılğı önemli bir yere sahip. Terör örgütünün Suriye’nin kuzeyinde ağustos ayında sözde seçim yapacağı açıklaması Ankara’da dikkatle izleniyor. Türkiye bu doğrultuda Rusya ile de temasta. Ankara Şam yönetiminin sınırda sözde seçime izin vermemesi gerektiğini belirtirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Astana toplantısında PKK’nın bölgedeki sınırlanması konusunda muhataplarıyla görüşeceği kaydediliyor.

Ä°LK TEMAS BU AY OLABÄ°LÄ°R

Ortadoğu üzerine araştırmaları olan yazar Güngör Yavuzarslan, Türkiye-Suriye arasında son olarak Moskova görüşmelerinin gerçekleştiğini hatırlatırken şunları söylüyor: “Esad’ın son açıklamaları süreci hızlandırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları da diplomasinin ilerlediğini gösteriyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Rusya ziyaretinde bu konu şekillendi. Zaten temasları ilk dile getiren de Rusya tarafıydı. Bu durum Ankara-Şam-Moskova mekanizmasının tekrar başladığını ortaya koyarak; Astana formatına işaret ediyor İlk temas dışişleri bakanları arasında olabilir, onu da bu ay görebiliriz.”

PROVOKASYONA DÄ°KKAT!

Türkiye’nin Suriye’deki güvenli bölgelerinde ortaya çıkan görüntülerle ilgili de değerlendirme yapan Yavuzarslan, “Hem sınırda Türkiye karşıtı eylemler hem de Kayseri’de sergilenen vandalizm bu olayda üçüncü bir tarafın olabileceği şüphesini doğurdu. Suriyelilerin geri dönmesi bütün Türkiye’nin isteği. Ancak şiddet eylemleri başka bir nokta. Bu durumun güvenlik başlığı altında ciddi bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor.“

ertan.altan@haberglobal.com.tr 

Kaynak: Web Özel